Wat is permacultuur?

Deze post plaatste Linder van den Heerik op 11 mei op Facebook in de groep Praktische Permacultuur, Omdat de inhoud van blijvend karakter is de moeite waard om hier te herhalen.

Permacultuur is vooral een woord dat je best niet uitspreekt
na een woord dat eindigt op -S.   😉 :p

Nee zonder dollen, nu de groep de laatste Corona-tijd zoveel is gegroeid en actiever is. Lijkt er steeds meer onduidelijkheid te ontstaan over wat Permacultuur nu is. Niet verwonderlijk, maar ook een moment om weer eens de puntje op de i te zetten.

Permacultuur is niet ‘van’ iemand en is ook niet in steen gebeiteld. Maar er zijn wel grondleggers die de term gemunt hebben en het is altijd goed om daar even te rade te gaan. De officiële definitie van het ‘Permaculture Research Institute of Australia’, dat is opgericht door de bedenkers van permacultuur luidt:

“An ethics based design science”

Ik houdt in het nederlands aan:

“Een op ethiek en wetenschap gebaseerd ontwerpsysteem”

Met als korte uitleg dat het een ontwerpsysteem is dat; efficiënte productieve systemen ontwerpt, binnen de draagkracht van het landschap en menselijke ethiek. In de kern van het ontwerpsysteem zijn 3 ethische principes geformuleerd tezamen met een wat grotere set ontwerpprincipes. Dit is de permacultuur gereedschapskist zo je wilt.

Bij het opstellen is er destijds zowel gekeken naar hoe de natuur werkt, geleerd van zowel traditionele land en tuinbouwsystemen als van moderne wetenschap.  Gebaseerd daarop is een ontwerpmethodiek uitontwikkeld die overal op toepasbaar is. Echter de toepassing van hetzelfde systeem leidt – als het goed is – in elke situatie tot andere keuzes en dus andere resultaten.

Het is niet erg maar dus wel weinig zinvol om zomaar te kopiëren wat anderen in andere situaties deden. Zomaar hügelbedden, swales of kruidenspiralen aanleggen zonder de ontwerpideeën en functies en condities erachter goed te kennen &  te weten in welke situatie dit wel de moeite waard is om aan te leggen en wanneer niet, leidt niet altijd tot de beste resultaten en kan zelfs teleurstellend zijn.

Holmgren’s Design Principles

Voor een ieder die zich wil verdiepen in dat ontwerpsysteem van Permacultuur, begin is bij de ontwerpprincipes. Ik heb een bestand toegevoegd dat ik in mijn cursussen als hand-out uitdeel.

Ook voor de meer ervaren permies kan dit bestand interessant zijn, ik heb de 10 principes van Mollison samengevoegd met de 12 van Holmgren, de overlap eruit gehaald, en kom dan op 15 ontwerpprincipes uit.

Download Hand-out

Het document is beknopt, en niet volledig, voor meer voorbeelden en uitleg kunnen we hieronder misschien wat boekentips en film tips opsommen, die specifiek goed in gaan op de principes en het ontwerpsysteem.

Deze uitnodiging leidde tot een aantal boek-aanbevelingen

HOLZER’S PERMACULTUUR
Karin Van Nunen & DEDUURZAMETUIN.NL
Mag Sepp Holzer dan ook? Die vind ik juist zo fijn omdat hij in zijn boek zijn eigen gedachtegang en houding beschrijft; juist zónder dat je het meteen in z’n geheel kan kopiëren. Misschien is het alleen een aanrader voor de (stront)eigenwijzen die sowieso niet blind achter wiens methode dan ook aanlopen 😉
Ik vond in ieder geval zijn (Holzers) beschrijvingen van geworstel, uitvinden en oproep om evt. niet de regels te volgen.
Vicky Wilkessens
Al ik jouw inleidende tekst toepas op Holzer, lijkt het me er wel voor een groot deel onder te vallen. ( ontwerpsysteem is dat efficiënte productieve systemen ontwerp, binnen de draagkracht van het landschap en menselijke ethiek.)
Wel is het zo dat hij ethiek niet expliciet als pijler in de verf zet. (Zijn methode is wel ethisch verantwoord. Maar hij maakte daar niet zoveel woorden aan vuil.)
Linder:
Daarom zeg ik altijd, superinteressant, maar ik zou met een ander boek beginnen!
Er zijn nog talloze andere inspirerende schrijvers en permaculturistenen Sepp Holzer hoort in dat rijtje thuis.
Maar uiteindelijk is het systeem permacultuur, de ontwerpmethodes waar alle lateren zich op baseren (behalve sepp holzer) bedacht door Bill Mollison en David Holmgren.
Holzer is heerlijk eigenwijs, maar trouwens wel een beetje vreemde eend in de bijt. Holzer heeft nooit aan een permacultuur ontwerpsysteem gedaan, die werkt redelijk instinctief en eigenwijs, een houding die prima in de pemacultuur past. En toen in de jaren negentig permies zijn boerderij bezochten zeiden ze: dit is permacultuur!
En is hij onder die naam gaan lesgeven. Toen er wat kritiek kwam dat hij eigenlijk niet t systeem permacultuur onderwees heeft hij gereageerd door het “holzers’ permacultuur” te noemen.😃

TUINEN VAN OVERVLOED, FRANS-JAN DE WAARD
Karin Van Nunen
En FransJan’s boek: daar werd ik voorál heel erg blij van: het omdenken, hoe je van wat er nu is (dat plaatje van die saaie rijtjeshuizen omgetoverd tot een levendig geheel kan ik nog zó oproepen) stappen kan maken. Het ‘alles is nog lang niet verloren’ wat daar uit sprak. Misschien dáárom wel een goede start: geen handleiding, wél inspiratie om een goede basishouding voor jezelf te vinden.
Daphne Meerdink – Hansen
Hier ook een favoriet boek. Wat me vooral aanspreekt is dat hij zijn gevoel volgt in een wereld waarin enorm gedicteerd wordt hoe alles “hoort”. Het gaf mij vooral energie en inspiratie om aan de slag te gaan met mijn eigen ideeën, die dus zo gek nog niet bleken.

ONE XX REVOLUTION /FUKUOKA
Speelse Kameel
Qua filosofie vind ik one straat revolution van Fukuoka heerlijk.

THE EARTH CARE MANUAL VAN PATRICK WHITEFIELD & GAIA’S GARDEN TOBY HEMENWAY
Linder:
Patrick Whitefield vind ik voor ons klimaat de beste en interessantste, Toby Hemenway, Rosemary Morrow, Geof Lawton zijn alleen waardevolle auteurs.
KARIN
The Earth Care Manual van Patrick Whitefield geworsteld. Zit heel goed in elkaar, maar ik ben slecht in Engels lezen. Pak het nu (ik een klein tuintje heb, daarvoor alleen balkon) nog steeds wel op.